“Groeien door overnames”

Als ondernemer heeft u een doel voor ogen, namelijk waar u over vijf tot tien jaar met het bedrijf wilt staan. Groei is hier een belangrijk onderdeel van: groei van activiteiten, groei van de omzet en de winstgevendheid. Deze groei kan meerdere doelen dienen, zoals waarborging van continuïteit, schaalvergroting en het verhogen van de ondernemingswaarde. 

Dit kan gerealiseerd worden door autonome groei, zoals uitbreiding van commercie en capaciteit of het opzetten van nieuwe product-marktcombinaties. Maar ook door overnames, ook wel acquisitieve groei of de Buy and Build strategie genoemd. 

Voor- en nadelen van een overname

Een overname heeft vooral voordelen op het gebied van synergie. Bijvoorbeeld doordat het gecombineerde bedrijf operationele voordelen kan benutten, zoals schaalvoordeel. Wat vervolgens ruimte biedt voor professionalisering of kostenbesparingen. Maar er kunnen ook commerciële mogelijkheden ontstaan. Door bijvoorbeeld dezelfde klanten een breder aanbod van producten en diensten aan te bieden, door landelijke of internationale dekking op te bouwen, door uitbreiding van de marktsegmenten of simpelweg door een concurrent uit de markt te halen.

Er bestaan helaas ook afbreukrisico’s en het is belangrijk om deze risico’s goed in kaart te brengen. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat werknemers zich thuis gaan voelen in de nieuwe setting, dat klanten er op blijven vertrouwen dat het dezelfde – of verbeterde – dienst of product blijft en dat de opgebouwde relatie blijft bestaan.

Autonome en acquisitieve groei kunnen tegelijkertijd worden nagestreefd, maar het is belangrijk om te beseffen dat hier een wisselwerking tussen bestaat. Focus in de groeistrategie is belangrijk. Aan de ene kant kunnen overnames afleiden van de dagelijkse operatie. Aan de andere kant kan door overnames ook de basis worden gelegd om vervolgens autonoom verder te groeien. 

Het overnameproces

Aandacht voor de cultuur en structuur van het over te nemen bedrijf is een belangrijk onderdeel van het proces. Van een afstand kan het lijken dat de bedrijven goed bij elkaar passen, maar bij verder onderzoek kan blijken dat er een mismatch bestaat. Bijvoorbeeld tussen de cultuur, het klantenbestand of het verdienmodel.

Bij een vervolgovername is het vaak gemakkelijker om te doorgronden waar de werkelijke zwaktes en risico’s zich bevinden, omdat opgedane ervaring hierin als maatstaf kan dienen. Aan de andere kant kunnen ook sterktes en kansen beter gesignaleerd worden.

Na een overname is het van belang om verbinding te creëren tussen de bedrijven. Wanneer twee losse bedrijven blijven bestaan, en de ondernemer onvoldoende grip heeft, is het afbreukrisico van een overname groot. Dit is nog meer aan de orde wanneer over tijd meerdere overnames gedaan worden. Dit wil niet zeggen dat het noodzakelijk is om de bedrijven volledig samen te voegen. Vaak hebben de bedrijven verschillende activiteiten of een eigen karakter, waardoor het waardevol is om de bedrijven apart van elkaar voort te laten bestaan.

Het opzetten van een Shared Service Center (SSC) is dan een goede optie. Hierin kunnen de vergelijkbare werkzaamheden van de bedrijven worden gecombineerd. Dit kan bijvoorbeeld zijn op het gebied van financiën, ICT, juridische zaken en HRM. Dit geeft mogelijkheden om de bedrijven te professionaliseren terwijl ze zelf kunnen focussen op hun commerciële en operationele kernactiviteit. 

Belangrijk voorafgaand aan een overname

Ervaring leert dat het cruciaal is om eerst uw eigen organisatie op orde te hebben voordat een overname wordt overwogen. Wanneer dit het geval is, kan het overgenomen bedrijf hiervan profiteren. Wanneer dit niet het geval is, kunnen bestaande tekortkomingen een negatieve uitwerking hebben op het overgenomen bedrijf en kan het oplossen hiervan, tegelijkertijd met de benodigde integratiewerkzaamheden, een gevaarlijke cocktail vormen. Met als gevolg dat de ondernemer de grip verliest op de onderneming.

Bij een overname is financiering ook een belangrijk aspect. Financieel gezonde bedrijven kunnen tot een zekere hoogte prima zelf een overname financieren of met behulp van bankfinanciering. Vaak is er ook nieuw, eigen vermogen nodig voor een overname. Hiervoor wordt dan een investeringsmaatschappij gezocht als medeaandeelhouder. Naast kapitaal hebben deze partijen als toegevoegde waarde dat ze veel ervaring hebben op het gebied van overnames en capaciteit bieden om dit te ondersteunen.

Hierbij is het wel belangrijk met wat voor type investeerder in zee gegaan wordt en wat de strategie van deze partij is. Heeft deze partij verstand van zaken in uw sector? Is er een klik? Sluit de toekomstvisie op elkaar aan? De structuur van veel investeringsmaatschappijen, ook wel private equity, zorgt ervoor dat binnen vijf tot zeven jaar na participatie het bedrijf weer doorverkocht moet worden. Investeerders achter het fonds willen namelijk tegen die tijd hun geld weer terug ontvangen.

Vaak zien private equity partijen waarde in de Buy and Build strategie. Zo kan namelijk de omvang en de verwachte verkoopprijs van de participatie worden verhoogd. Hier is wel haast bij geboden. Na afronding van de overnames moet nog voldoende tijd zijn voor integratie voordat er toegewerkt wordt naar een exit, waarbij winstmaximalisatie voorop staat. Zeker in het geval van meerdere overnames moeten deze hierdoor in een korte tijd als dominosteentjes achter elkaar worden afgewerkt.

Een onderneming is vaak meer gebaat bij een investeerder die duurzaam verder wil bouwen aan de onderneming. Zo kunnen vervolgstappen genomen worden wanneer de onderneming hier klaar voor is. Wat vervolgens weer bijdraagt aan de continuïteit en waardegroei op de lange termijn.

Wilt u meer weten over de Buy and Build strategie of onze eigen werkwijze? Neem dan contact met ons op voor meer informatie of lees meer.